Diyabetin gözlere, sinirlere, böbreklere, kalbe ve vücuttaki diğer önemli sistemlere zarar verebileceğini sıkça duyuyoruz. Tüm bunların yanında diyabetin gülümsemenizi de etkileyebileceğini biliyor muydunuz?
Ağız sağlığımız bize yalan söylemez. Şişmiş, kanayan veya çekilen diş etleri, eksilen dişler ya da bir türlü geçmeyen ağız kokusu vücudumuzda bir şeylerin ters gittiğinin işaretçisidir. Eğer diyabetiniz varsa bazı diş ve diş eti hastalıklarını yaşama ihtimaliniz daha yüksek olabilir.
Diyabet Hangi Ağız ve Diş Hastalıklarına Neden Olabilir?
Diyabet, kontrol altına alınmadığında ağız sağlığının bozulmasına ve aşağıdaki sağlık sorunlarının görülme riskinin artmasına yol açabilir:
- Diş Eti İltihabı ve Diş Eti (Periodontal) Hastalıklar
- Ağız kuruluğu
- Mantar Enfeksiyonu
Diş Eti İltihabı ve Diş Eti (Periodontal) Hastalıklar
Diş iltihabı ve diş eti hastalıkları, dişlerin üzerini kaplayan ve çoğunlukla bakterilerden oluşan plak adı verilen bir madde ile başlar. Plakta 500’den fazla bakteri türü bulunabilir, bu bakterilerden bazıları ağız sağlığını destekler, bazıları ise zarar verir.
Diyabetli kişilerin ağzında bulunan bakteriler, diyabeti olmayanlar ile aynıdır. Aradaki fark, vücudun bakterilere verdiği savunma tepkisidir. Diyabetiniz varsa, özellikle de kan şekeriniz kontrol altında değilse, ağzınızda iltihap oluşma ihtimali artar, bu da dişleriniz için destek doku kaybına neden olabilir.2 Ortaya çıkan diş eti hastalıkları ağrıya, kalıcı ağız kokusuna, çiğneme güçlüklerine ve hatta diş kaybına yol açabilir.
- Ağız kuruluğu
Diyabette yaygın görülen bir diğer ağız sağlık sorunu da ağız kuruluğudur. İlerleyen yaşın, kullanılan ilaçların ya da diyabetin bir sonucu olarak ortaya çıkabilen ağız kuruluğu, düşündüğünüzden daha fazla soruna neden olabilir. Ağız kuruluğundan dolayı tükürüğün az olması; yiyecek artıklarının, şekerin, asitin ve bakterilerin ağızdan temizlenmesini güçleştirir.2 Sonuç olarak ağrıya, ülsere, enfeksiyonlara ve diş çürümesine neden olabilir.
- Mantar Enfeksiyonu
Diyabette dikkat edilmesi gereken başka bir konu da ağızda beyaz lekeler gibi görünen, pamukçuk adı verilen mantar enfeksiyonudur. Diyabet nedeniyle ağız kuruluğu oluşması tükürükteki şeker seviyesinin artmasına yol açabilir, bunun sonucunda pamukçuk oluşabilir.
Ağız problemlerinin ilk belirtileri diş eti kanaması, dişlerin sallanması ve ağız kokusudur. Çürükler geliştikçe dişleriniz sıcak veya soğuk içeceklere karşı daha hassas olabilir veya ağrıyabilir. Bunları fark ederseniz göz ardı etmeyin ve diş hekiminizden randevu alın. Doğru tedaviyi erkenden almak, ciddi enfeksiyonları, diş kaybını ve daha sonra ortaya çıkabilecek diğer komplikasyonları önleyebilir.
Diyabet, Diş ve Diş Eti Tedavilerine Bir Engel Oluşturur mu?
Diyabet ya da diyabet tedavisi, diş ve diş eti tedavisi için bir engel ya da tehlike oluşturmaz. Ancak eğer diyabetliyseniz diş hekiminize gitmeden önce bazı konulara dikkat etmeniz gerekir. Bunlardan biri, diş randevunuz öncesinde mutlaka açlık kan şekerinizi ölçün ve diş hekiminiz ile paylaşın. Çünkü kontrolsüz diyabet ve yüksek kan şekeri yara iyileşmesini geciktirebilir, iltihap oluşumuna neden olabilir. Bir diğer önemli nokta da dişiniz için yapılacak müdahalenin diyabet ilaçlarınızı kullanmanızı engellememesidir. Bunun için diş hekiminizle konuşun ve onun önereceği saatte randevunuzu alın. Doktorunuz sizin sağlık durumunuza uygun başka önerilerde de bulunabilir.
Ağız ve Diş Sağlığınızı Korumak İçin Ne Yapabilirsiniz?
Diyabet sağlıklı bir gülümsemeye engel değildir, bunun için üç temel adımı takip edebilirsiniz:
- Günde iki kez dişlerinizi fırçalayın Dişlerinizi fırçalarken florürlü diş macunu tercih etmeye özen gösterin. Diş fırçanızı, diş etlerine 45 derecelik bir açıyla yerleştirin ve fırçayı dişlerinizin dış, iç ve çiğneme yüzeyleri boyunca yavaşça ileri geri hareket ettirin. Her yüzeyi iyice temizlediğinizden emin olun. Manuel veya elektrikli fırça kullanmanız fark etmez ancak fırçanızın boyutu ve şekli her alana ulaşmanızı kolaylaştıran bir yapıda olmalıdır.
- Günde bir kez diş ipi kullanın: Diş ipi, dişlerin arasında ve diş eti çizgisi boyunca oluşan plağın ve biriken yiyecek parçacıklarının temizlenmesini sağlar. Eğer diş ipi kullanmayı sevmiyorsanız ya da zorlanıyorsanız diş ipi görevi görebilecek küçük fırçaları tercih edebilirsiniz.
- Yılda iki kez diş hekiminizi ziyaret edin: Diş hekiminiz farklı bir öneride bulunmadığı sürece yılda iki kez diş kontrolünüzü düzenli olarak yaptırın. Ayrıca bir sonraki ziyaretinize kadar ilaçlarınızda bir değişiklik olursa bunu hekiminizle paylaşın.
Unutmayın, Tip 2 diyabetlilerde diş problemleri gelişme olasılığı, diyabeti olmayan kişilere göre yaklaşık üç kat daha fazladır. Tip 1 diyabetli kişiler ise bundan daha fazla risk altındadır. Diyabetinizi kontrol etmek ve sağlıkla gülümsemeye devam etmek sizin elinizde.