Diyabette kan şekeri (glukoz) seviyesini kontrol etme yaklaşımı, glukozun kan dolaşımında daha yavaş emilmesini sağlayan gıdaların seçilmesine dayanır. Böylece kan şekeri seviyesinde daha az değişim meydana gelir ve ilaç ve insülin gereksinimi düşer.
Aldığımız besinler vücudumuzun insulin ihtiyacını etkiler. Bu durumda kan şekerini düşüş ya da yükseliş etkisi gösterir. Bu amaçla hazırlanmış özel içerikli gıda ürünleri diyabetik gıdalar olarak adlandırılır. Diyabetik gıda, bilinen sofra şekeri yerine, enerji içermeyen tatlandırıcılar kullanılarak üretilirler.
Diyabetik ürünlerin özelliği içindeki yapay tatlandırıcıdan kaynaklanmaktadır. Birçok üründe olduğu gibi diyabetik ürünler de; karbonhidrat, protein, yağ, vitamin ve mineral içermektedir. Bu doğrultuda, diyabetli bireylerin tüketimi için üretilen bu gıdalar mutlaka bir uzman kontrolünde hastaların günlük diyetlerine uygun olarak kullanılmalıdır.
Diyabetik ve diyet ürünler arasındaki fark nedir?
Diyet ürün ile diyabetik ürün arsında fark vardır. Diyet ürün, kalorisi azaltılmış üründür. Diyabetik ürün ise, içeriğinde basit şeker diye adlandırılan sofra şekeri olmayan üründür. Diyet yapanların sıklıkla düştüğü hatalardan biri, diyabetik ürünler tüketmektir. Oysa diyabetik ürünler kalori bakımından diğer gıdalardan farklı değildir. Diyabetik ürün tüketimi, kilo vermeye yardımcı olmaz. Şeker oranı azaltılmış diyabetik ürünler, yüksek yağ ve kalori içerebileceklerinden zayıflama diyetleri için tercih edilmemeli ve diyabetli kişiler tarafından fazla tüketilmemelidir.
Diyabetli bireylerin de diyabetli olmayanlar gibi sağlıklı beslenme önerilerine uymaları gerekmektedir. Diyetten rafine şekerleri çıkarmak, gerekmedikçe yapay tatlandırıcıları kullanmamak esas tavsiyedir.
Ancak kullanacaksanız diyabetik ürünlerin ambalajında yazan bilgileri okumalısınız! Şeker yerine tatlandırıcıyla hazırlanmış diyabetik ürünün yağ ve kalorisinde azalma olmayabilir. Bu yüzden etiket iyi okunmalıdır.
Diyet/Light gıdalar ise normal ürünlerden üçte bir oranında daha az kalorili veya %50 oranında daha az yağlı ürünlerdir. Az kalorili ya da az yağlı ürünler, %50 az sodyum içeriyorsa, bu da light olarak nitelendirilir. Bu ürünlerin şeker içerdiği unutulmamalıdır! Diyet ürünlerin yağ miktarları azaltılmıştır ama şeker içerebilirler. Bu ürünleri alırken etiketleri dikkatle okunmalıdır. İçerisinde şeker olmamasına dikkat edilmelidir.
Diyabetik ürünlerde ise rafine şeker bulunmaz. Kalorili (fruktoz, sorbitol) ya da kalorisiz/ düşük kalorili (sakarin, siklamat, asesulfam-k / aspartam ) yapay tatlandırıcılar içerirler. Bazı diyabetik adı altında satılan ürünlerde enerji içeren tatlandırıcılar ve malzemeler kullanılmaktadır. Bu tatlandırıcı ve malzemelerin kan şekerini yükseltme etkisi oldukça fazladır. Sağlıklı olanı; kan şekerini yavaş yükselten, glisemik indeksi düşük besin öğeleri kullanılmasıdır.
Diyabetik ürünler, hiçbir kısıtlama olmadan yenilebilecek yiyecekler olarak düşünülmemelidir. Diyabetik ürünlerin etiket bilgileri mutlaka okunmalıdır. Her ürün kullanılabilecek özelliklere sahip olmayabilir. En önemli nokta; ürün içeriğinin enerjisi ve kullanılan tatlandırıcının cinsidir.
Diyabetik bal, diyabetik pekmez, diyabetik çikolata veya baklava gibi doğal olmayan ürünler de diyabetli beslenmesinde tavsiye edilmez.
Diyabetik Ürün Satın Alırken Hatırlayalım
Diyabetik ürün sözcüğü, o gıdanın serbestçe kullanılabileceğini, yararlı veya tedavi edici olabileceğini göstermemektedir.
Paketsiz olarak satılan / üzerinde sağlık bakanlığı onayı bulunmayan ev yapımı ya da benzeri diyabetik pasta, kek, çikolata, kurabiye gibi ürünleri alırken, ürünü hazırlayan kişinin öncelikle diyabetle ilgili bilgisine, deneyimine, eğitimine ve kullandığı malzemelerin içeriğine özen gösterin.
Diyabet konusunda yeterli bilgi ve eğitime sahip olmadan sosyal medyada diyabetik pasta, kek, kurabiye yapıp önerenler/satanlar ya da diyabeti iyileştirdiği söylenen gıdaları tanıtan aktarların sayıları gün geçtikçe artmaktadır. Diyabetik ürün hazırlamak, bilgi gerektiren son derece riskli bir konudur. Her diyabetli bu konuda bilinçli davranmalıdır.
Diyabetik denen her gıda diyabetik OLMAYABİLİR! Doktorun ya da diyabet konusunda uzman diyetisyenin önerdiği miktarın üzerine çıkıldığında farklı sağlık sorunlarıyla karşılaşılabilir.
Ve unutmadan sağlıklı ve kaliteli bir yaşam için, hayatın her döneminde yeterli ve dengeli beslenme ile birlikte egzersiz alışkanlığı kazanılmasının en önemli unsurlardan biridir.