DİYABET 2021 YILINDA DA GİTTİKÇE BÜYÜYEN BİR HALK SAĞLIĞI SORUNU

Uluslararası Diyabet Federasyonu’nun bu ay yayınlanan raporuna göre 20-79 yaş arası popülasyonda diyabetli kişi sayısı 2019’da 463 milyon iken 2021 yılında 537 milyona ulaştı, bu yaş grubundaki dünya nüfusunun %10.5’unu temsil ediyor. Eğer diyabetli kişiler bir ülkede yaşasaydılar, Çin ve Hindistan’dan sonra dünyanın en kalabalık 3.ülkesi olurlardı.

Diyabet sıklığı 20-24 yaş grubunda %2.2, iken bu oran 75-79 yaş grubunda %24’e yükselmektedir. Dünya nüfusunun yaşlanmasıyla, gelecekte 60 yaş ve üstünde diyabet oranının daha da artacağı öngörülmekte.

Ortadoğu ve Kuzey Afrika Bölgesi %16.2 oran ile dünyada diyabet sıklığının en yüksek olduğu bölge, burada 20-79 yaş arası nüfusta 72.7 milyon kişinin diyabetli olduğu tahmin ediliyor.

Önemli bir sorun dünyada yaklaşık 240 milyon kişi diyabetli olduğunun farkında olmaması; diyabetin kontrolü sağlanamadığından, diyabete bağlı organ hasar riskinin de artmasına neden oluyor. Dünya Bankası sınıflamasına göre yüksek gelir seviyesindeki ülkelerde tanı almamış diyabetlilerin oranı %28.8 iken, orta gelir seviyesindeki ülkelerde %48.4, düşük gelir seviyesindeki ülkelerde ise %50.5 olarak tahmin ediliyor. Bu kişilerin yaklaşık %90’ı düşük-, orta gelir seviyesindeki ülkelerde yaşıyorlar.

2021’de çocuk ve adolesan nüfusta 1.2 milyondan fazla tip 1 diyabetli olduğu düşünülüyor. Gerek tip 1 diyabetli kişi sayısı, gerekse yıl süresince yeni ortaya çıkan tip 1 diyabetli çocuk ve adolensans sayısı (0-19 yaş aralığı) en yüksek ülkeler arasında Hindistan birinci sırada, ABD ikinci sırada, Brezilya üçüncü sırada yer almaktadır. Ancak her 100.000 0-14 yaş arası çocukta ortaya çıkan tip 1 diyabet oranına bakıldığında, en yüksek oranlar %52.2 ile Finlandiya’da, %44.1 ile İsveç’te, %41.7 ile Kuveyt’tedir.

Diyabete bağlı doğrudan ve dolaylı sağlık harcamaları diyabet yükünde önemli bir parametre. 2021’de dünya genelinde diyabete bağlı direkt sağlık harcaması neredeyse 1 trilyon USD’ye yaklaştı, dolaylı harcamalar da göz önüne alındığında diyabetli kişiye, ailelerine ve ülke ekonomisine maliyet çok daha artmaktadır.

Sonuçta, diyabet halen hem dünyada, hem ülkemizde önemli bir sağlık sorunu olmaya devam ediyor.